ความรู้เกี่ยวกับห้องClean room

ห้องClean room คือห้องปลอดเชื้อที่มีการควบคุมปริมาณอนุภาคของฝุ่นละอองไม่ให้เกินกำหนด ทั้งยังควบคุมสิ่งปนเปื้อนภายในห้องนั้น และมีการควบคุมปัจจัยอื่นๆ ที่อาจส่งผลต่ออนุภาคของฝุ่น ได้แก่ ความเร็วลม อุณหภูมิ ความดัน ความชื้น ซึ่งจะส่งผลต่อปริมาณฝุ่นละอองที่พดผ่านเข้ามาในห้อง และส่งผลต่อการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ เชื้อโรค และอื่นๆ ซึ่งเป็นสิ่งปนเปื้อน ที่ทำให้ไม่สะอาด โดยห้องคลืนรูมโรงงานจำเป็นสำหรับหลายๆ อุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นโรงงานผลิตเครื่องสำอาง โรงงานผลิตอาหาร โรงงานชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ หรือโรงงานผลิตอาหารเสริม

ชนิดของห้องClean Room

 1. Conventional Clean Room ระดับความสะอาดของห้องคลีนรูมประเภทนี้จะอยู่ที่ประมาณ Class 1,000 – 10,000 มีการไหลเวียนของอากาศเหมือนระบบปรับอากาศที่ใช้ทั่วไป โดยจะใช้ HEPA filter แต่มีจำนวนครั้งในการเปลี่ยนถ่ายอากาศที่มากกว่า ช่วยให้ความสกปรกภายในห้องลดลง

2. Horizontal Larminar Clean Room ระดับความสะอาดของห้องคลีนรูมประเภทนี้จะอยู่ที่ประมาณ Class 100 มีการใช้ลมที่มีความเร็วคงที่ไหลผ่าน HEPA filter โดยจะมีการติดตั้งเครื่องนี้อยู่เต็มพื้นที่ของผนังด้านใดด้านหนึ่งของห้อง ปล่อยให้อากาศที่ผ่านเข้าสู่ห้องที่สะอาด ถูกดูดกลับขึ้นไปที่ด้านบนของเพดานและย้อนกลับไปสู่เครื่องเป่าลม มักใช้ในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ห้อง Lab ชีววิทยา ฯลฯ

3. Vertical Laminar Flow Clean Room ห้องคลีนรูมชนิดนี้มีระดับความสะอาดของห้องอยู่ที่ประมาณ Class 100 โดยจะมีการติดตั้ง HEPA filter เอาไว้เต็มเพดาน และอากาศจะไหลผ่านจากเพดาน ผ่าน HEPA filter ในแนวดิ่ง แล้วไปผ่านพื้นที่ภายในห้องทำให้โปร่งและไหลกลับสู่เครื่องเป่าลมเย็น เหมาะสำหรับอุตสาหกรรมอิเล็คทรอส์นิกส์โดยเฉพาะ

วิธีการควบคุมเพื่อรักษามาตรฐานของ Clean Room

   ป้องกันอนุภาคหรือสิ่งสกปรกเข้ามาในห้อง

ใช้ HEPA Filter กรองอากาศที่เข้าสู่ห้องรักษาความดันในห้องให้สูงกว่าภายนอก (positive pressure) ทำความสะอาดร่างกายโดยล้างตัวด้วยอากาศ (Air Washer) ก่อนเข้าห้อง

     ป้องกันการก่อให้เกิดสิ่งสกปรก

สวมชุดพิเศษสำหรับคนงานทุกคน การทำงานต้องเคลื่อนไหวอย่างเชื่องช้า วัสดุที่ใช้ในห้องต้องไม่ก่อให้เกิดฝุ่น

    ป้องกันการสะสมของฝุ่นผงตามผนัง

การทำความสะอาดห้องต้องเป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด ผนังห้องต้องทำให้สะดวกต่อการทำความสะอาดและไม่สะสม

      การปล่อยทิ้งอนุภาคหรือสิ่งสกปรกออกไปภายนอกห้อง

ควรมีการหมุนเวียนอากาศบางส่วนออกสู่ภายนอก เพื่อลดสิ่งสกปรกที่เกิดขึ้น ควรทำที่ป้องกันมิดชิด หรือมีการดูดอากาศทิ้งเป็นจุดๆ ณ บริเวณที่มีอนุภาคซึ่งจะก่อให้เกิดความสกปรก